ABERERCH CHURCH
CONTENTS.

Aberdaron Churchyard

Aber-erch Church, &c.

Boduan Church, &c.

Bottwnog Churchyard

Bryncroes Church, &c.

Carnguwch Churchyard

Ceidio Church, &c.

Dyneio Churchyard

Edeyrn Church, &c.

Llanbedrog Church, &c.

Llandegwning Church, &c.

Llandudwen Church, &c.

Llanengan Churchyard

Llanfaelrhys Churchyard

Llanfeyllteyrn Churchyard

Llanfihangel-Bachellaeth Churchyard

Llangian Church, &c.

Llangwnadl Church, &c.

Llaniestyn Church, &c.

Llanmor Church, &c.

Nefyn Churchyard

Penllech Churchyard

Penrhos Churchyard

Pistyll Churchyard

Rhiw Church, &c.

Tudweiliog Churchyard

Beddgelert Church, &c.

Criccieth Church, &c.

Dolbenmaen Church, &c.

Llanarmon Church, &c.

Llanfihangel-y-Pennant Church, &c.

Llangybi Church, &c.

Llanystumdwy Church, &c.

Penmorfa Church, &c.

Ynyscynhaiarn Church, &c.

Appendix

ABERERCH CHURCH.

I.
HIC*
CAD. JONES GENER
OSI ET CLERICI NUP
ER DE REARSBY IN
AGROLEICESTR NEC-
NON DE CLYNOG FAWR
IN ARFON
RECTORIS
VIRI VERE PIJ ET
BENEFICI SACRAE
DEPONUNTUR
RELIQUIAE
SPIRITU CREATORI
RE-COMMENDATO
30 DIE S BRIS 1676 59
ANNO AETATIS SUE.

Yma y gosodwyd i lawr weddillion hybarch Cadwaladr Jones, boneddwr ac offeiriad, diweddar o Rearsby, ac hefyd o Glynog Fawr yn Arfon, Rheithor, gwr gwir dduwiol a haelionus, wedi cyfiwyno ei ysbryd i'w Greawdwr y 30 dydd o Hydref, 1676, yn y flwyddyn 59 o'i oedran.]

II
Here lieth the body
of John Lloyd who died ye
7th day of Febry
1690

Here lyeth the body
of Griffith Lloyd
of Gock Gent. who
departed this life ye 3
day of Augst 1737.
Aged 39

* The inscriptions denoted by Nos. I II V., VI., VII., VIII have been covered over since the restoration of the Church in 1880.

III
Here lyeth the body of
Maurice Williams of Brin
Gole who was buried 31
day of Mar. 1692.
*

Here lyeth the body of
Ane Lloyd ye wife of Griffith
Williams of Bringole who
was buried ye 5th day of April
1692.

Here lyeth the body of
Margaret Owen
Widow & relict of
William Owen, Gent.
who was buried the 13th
day of September, 1764
Aged 75.


IV
Underneath Lie the Remains
of Griffith Jones of Tanralld,
Gent, who was buried Novem
ber the 30th 1695.
Also of John Jones, Gent.,
Grandson of the above Griffith
Jones. He was buried January
the 26th, 1773, aged 63.'

Also of Katherine Jones
Relict of the above John Jones,
who was buried November
the 16th 1777 aged 7I.~

Catherine Roberts,
Daughter
of the said John & Cather
ine Jones and widow of the
Revd. John Roberts late
Archdeacon of Merioneth,
Died Septr 23, 1814, aged 78.

* Ar y Ilecyn rhwng-llinellol, ar wyneb y goflech, fel y mae'r serenig uchod wedi el lleoli, mae cerflun o arf-bais yn dangos fod llinach hir o deuluoedd Bryn Goleu yn olrhain eu disgyniad o Gollwyn ab Tangno, Arglwydd Ardudwy, Eifionydd, a rhan o Leyn.

V.
In memory of Tho. Lloyd *
of Hendre Feinws, who
died Jan. the 19th A.D., 1715
aged 74.



VI
Underneath lie the
remains of Elizabeth
Williams wife of William
Prichard of Ty'n y Coed* in
this Parish, Gent., who was
buried August the 10th,
1781 aged 67.

Also the Remains of William
Prichart, Husband of the
above, who died January the 18th, 1796, aged 76

Likewise Ellinor Williams
wife of William Williams of Ty^ yn y Coed,
Clerk, and Rector of Llanaelhay^arn
who died the 14th day of February, 1816
aged 62 years.

* Treiglwyd âch hen foneddion Hendre' Feinws o fab i dad i Coel Godebog, oedd yn ei rwysg yn y drydedd ganrif. Cofnodwn yma rai nodiadau byrion o honynt, fel hyn :- Thomas Lloyd, Hendre' Feinws (a gladdwyd dan yr allor), ab William ab Thomas ab Gruffydd ab Dafydd Llwyd ab Thomas o Benyberth, ab Gruffydd ab Sion ab Gronow o'r Gwynfryn, ab Ifan ab Einion ab Gruffydd ab Howel ab Meredydd ab Einion ab Gwgan ab Merwydd Gôch ab Collwyn ab Tangno ab Cadfael ab Liywelyn ab Lleinod ab Anel ab Pasgen ab URIEN RHEGED ab Cyufarch ab Meirchion Gul ab Gwrwst Ledlwm ab Ceneu ab Coel Godebog

Mam Thomas ab Gruffydd ab Siôn oedd Marsli ferch Meredydd ab Rhys ab Ieuan Llwyd ab Gruffydd ab Gronow.

Mam Siôn ab Gronow oedd ferch Gruffydd Hanmer, a mam hono oedd Elen ferch Pyrs Dyto.
Bu Hendre' Feinws am ganrifoedd yn gartrefle Ilinach hir o berchenogion ag oeddent yn dwyn bri a rhodres, ond erbyn heddyw, y maent oll wedi diflanu fel enfys y cwmmwl a darfu y Llwydiaid o'r Plas Gwyn, ac y mae etifeddiaeth Llwyndyrus wedi myned ar ei chogail er's llawer dydd.

*Ty'n y Coed, Rhosfawr.

VII
Here lieth the body of
Evan Jones son of John
Parry of Tanrailt, Gent. &
Elizabeth his wife, who
died January the 3rd,
1783.


VIII.
Anne Jones, Daughter of
John Parry, Tanrallt, Gent. & Margaret
his wife, who died
August 27th, 1792,
Aged 71.



IX
Sacred to the memory of John Parry
Jones, eldest son of Hugh Jones
of Tan 'r Allt, Gent. by Catherine
his wife, Surgeon's Mate on Board
H: M: S: The Assistance, of 50 Guns,
who died of the Yellow fever at
Halifax Nova Scotia in North
America, Septr 19th 1796, and was
there Interred 'in ye 20th year of
his age.*

[Cyssegredig i goffadwriaet John Parry Jones, mab hynaf Hugh Jones o Tan 'r Allt, Boneddwr, a Catherine ei wraig, Cydymaith y Llawfeddyg ar Fwrdd H: M; S: The Assistance, a 50 o Fagnelau, yr hwn a fu farw o'r Dwymyn Felen yn Halifax: Nova Scotia, yn Ngogledd America, Medi y 19eg 1796 ac a gladdwyd yño yn yr 20fed fiwyddyn o'i oed.]

Gellir gweled uwchben y geiriau uchod baentiad o arf-bais yn dangos fod hen deulu oedd Tan'r Allt yn olrhain eu hachau yn 1af, o Gollwyn ap Tangno, yr hwn a ddynodir fel y pummed o'r Pymtheg Llwyth yn 2il o Howel Coetmor, ap Gruffydd Fychan ap Gruftydd ap Dafydd Goch o Benmachno &c., i Owain Gwynedd Tywysog Gogledd Cymru Arf-bais Howel Coetmor oedd "Azure, a chevron inter three spears or, javelins points argent, imbrued gules"
Prin, hwyrach, y gellid galw Tan'r Allt yn balasdy; ac eto yr oedd yn nes i hyny o lawer na thai cyffredin preswylwyr y wlad Ychydig hefyd, fel yr ymddengys oedd eiddo treftadol y teulu, -Tan 'r Allt, Careg y Gath, Gallt-yr-Ungwys, Pen y Clogwyn ac ychydig o leoedd yn Lleyn

X
In memory or
Rowland Jones, Esqre
of Broom Hall:
who died November 24th 1856
Aged 84.
He was buried at Llanbedrog
This memorial was erected
in tribute of respect, by
John Lloyd Jones, Esq
of Broom Hall.


XI
in memory ot
William Jones, Esq
of Broom Hall,
died January 28th, 1857,
aged 67 years.
Also of
Elizabeth his beloved wife;
who died November 25th, 1855
Aged 59 years.
Both are interred by the
West-end door of this Church,
(Abererch.)
This tablet was erected
by their affectIonate son
John Lloyd Jones, Esq
of Broom Hall.

XII.
This Church was restored to the glory of God (within the year 1880) by Owen Evans of Broom HaIl, and the window erected in remembrance of his dear Wife Margaret (only daughter of William and Elizabeth Jones) who died April 1st, 1880 Aged 61.


XIII.
Cyflwynedig i wasanaetb Duw gan William Galley Casson, er cof am el wraig Margaret Elizabeth, unig ferch, a'r ddiweddaf a gladdwyd o blant John Evans, Blaidd-bwll a'r Wern Gron, Sir Feirionydd, o Margaret ei wraig: Bu farw Hydref 26ain, MDCCCLXXXV.

THE CHURCHYARD.

I.
Here lyeth the body of
Robert Prichard of Ty^
yn y Coed in Bryn-Croes
Gent. who died the 20th day
of March 1711, aged 50.

II.
Here lyeth in hopes
of a blessed Resurrection
the body of Cadwalader Jones
of Tan-yr-allt, Gent., who
departed this life the 6th
day of October, Anno Domi 1719,
aged 38.

Here lyeth the body of
Catherine Jones, relict
of Cadwalader Jones of
Tan-yr-allt, Gent., who
departed this life the
4th March, 1731.
Aged 49.

III
Here lyeth awaiting for a joyful
Resurrection the body of Hugh
Conway * of Brynllyngedwydd
Rector of Llanhaearn and Vicar of
Abererch, who departed this life the 10th day of June,
Anno Domini 1725, Aged 74 years.

Here lyeth the body of John
Parry of Tan'rallt, Gent., who
died the 10th day of June, 1730.
Aged 55.

Here lyeth the body of
John Parry of Tan'rallt,
Gent. Died March 5th, 1787.
Aged 60.

* Conwey, Hugh, s. William, of Abererch, co. Carnarvon, p.p. GLOUCESTER HALL, matric 6 March, 1667-8, aged 15 B.A. 1671 vicar of Abererch 1673."-Foster's Alumni Oxon.
Enwau rhiaint Hugh Conway oedd William Conwy a Sarah Humphreys. Ei drigfan, fe ymddengys, oedd Brynllyngedwydd, yn y plwyf hwn, a thebygol mai yno y ganwyd ef. Ymddengys iddo hanu o Gonwyaid Bodryddan, &c. os felly, yr oedd o'r un haniad cenedlaethol a breninoedd Lloegr, a gellir olrhain yr achau trwy'r maith oesoedd a aeth heibio Ednyfed Fychan o Fryneuryn, ac Owen Tudur o Fôn, yr hwn a briododd y Frenines Catherine.
Heblaw bod yn wr o wybodaeth eang, ac o chwaeth goeth, yr oedd Huw Conwy, yn ol maes toreithiog traddodiadau'r tadau a'r mamau am a fu, yn feddianol ar ystad-os oedd yn ddigon o faint i gael yr enw hwnw-cynnwysai Fryn Gwdyn, Cae'r Hendre, Gallt yr Ungwys, a'r Talwrn, yn mhlwyf Aber-erch; yr Hendre-Fawr, Lleiniau Hirion, Llwyd-y-pric, Sychnant, a Thy'n y Gors, yn mhlwyf Llanaelhaiarn.
Nid oes dim amlycach na bod teulu Brynllyngedwydd theulu Tan 'r Allt wedi ymgymmysgu drwy y cwlwm priodasol-dyna Hugh Conwy wedi sictrau Bryn Gwdyn i fod ar ei ol ef yn eiddo Hugh Jones, Tan 'r Allt, a dodwyd dau o deulu Tan 'r Allt i gyd-orwedd ag ef yn yr un bedd.

IV
Here lieth the body of
John Roberts
of Penychain
who departed this life the 17th
Novr 1726, aged 62.


Also of Grace Owens his wife
died 18th Jany 1760, aged 83.

Also of Ann Jones relict of
Edward Parry
Tanner,
died 17 June, 1793 aged 73.

Also of Ann Jones,
daughter of the above Ed' Parry,..
died 16th August, 1841,
Aged 82.


V.
Here lyeth in hopes of
a joyful resurrection
the body of Catherine
Lloyd relict of Thomas *
Lloyd of Hendre Veinws
Gent, who departed this life the 29 day of , 1733
aged 86.

* The said Thomas Lloyd lies buried beneath the Altar.

Here also are interred
in hopes of a blessed Resurrection the mortal
remains of Lowry the wife of
Robert Williams *
 late of Llwyndu, in this County, Gent. Attorney at Law,
who departed this transitory life
the 1st day of March, 1793
Aged 41 years.

Also the remains of the above
named Robert Williams, who
departed this life the 17th day of
June aged 43 years.



VI.
In Hopes of a blessed
Resurrection here lie the
remains of Margaret Jones
second daughter of John
Jones of Tan'rallt, Gent. by
Catherine his wife, who died
11th of April, 1742,
Aged 5 years.

Also of Sidney Jones fifth
daughter of the said John
Jones by Catherine his wife
who died October the 9th day
1747, aged 11 months.

Also of Gaynor Jones third
daughter of the said John
Jones by Catherine his wife
who died January the 26th
1768, aged 27 years.

Ganwyd a magwyd y dywededig Robert Williams mewn amaethdy o'r enw Llwyn Du, yn mhlwyf Llanllyfni, lle y treuliodd ran helaeth o foreu oes. Wedi iddo briodi, ymsefydlodd yn Llwynrhudol, yn y plwyf hwn-Aber-erch. Efe oedd tad Thomas Roberts, gynt o Llwynrhudol, a aeth i Lundain cyn bod yn llawn bedair ar ddeg oed, am yr hwn wedi hyny y dywedwyd ei fod yn "dad yr holl Gymdeithasau Cymreig oblegid ei fod yn un o'r deuddeg a sefydlodd y Fam-Gymdeithas Gymreigyddawl yn Llundain gyntaf." Ysgrifenodd lawer i'r wasg - cyhoeddodd, o leiaf, bedwar o lyfrau a gryn deilyngdod, a gwariodd lawer o'i arian yn mhlaid Llenyddiaeth Cymreig.

Also of
Margaret Jones
fourth daughter of the above John and Catherine Jones,
who died Decr. 1st, 1827,
Aged 83 years


VII.
Here underneath is interred the Body of Anne,
relict of Thomas Philips late of
Pwllheli, Gent, who departed this life the 10th of January,
1749, aged 72.

VIII.
Here lieth the body of
the Revd. Mr. Edward
Nanney late Vicar of this
Parish, and Master of the
Free School at Pwllheli who departed this life
the 4th of July 1768, aged 70.

IX
Underneath lie the Remains of
Frances Roberts
eldest daughter of John Roberts,
Clerk Rector of Llanbedrog and Katherine his wife
who died December ye 30th 1768,
Aged 6 years.

Also of John Roberts,
eldest son of the above John and Katherine Roberts,
who died March 12th 1771
aged 7 years.

Also of Anne Roberts,
fifth daughter of the above John and
Catherine Roberts, who died August 2d 1809,
aged 33 years.

X.
In Memory of
Jane, wife of the Revd.
Robert Owen, Vicar of this
Parish, who died the 10th day of
June 1769, aged 42.

Robert and Margaret their
infants children, who died the
15th of August, 1769.

Also their son Hugh Owen
of Carnarvon, M.D. who died'
the 9th day of January, 1813,
Aged 50

XI.
Underneath are deposited the remains of
JANE JONES
wife of John Evans of Abererch, Tanner,
who departed this life the 15th day of
Febry A.D. 1782 in the 31st year
of her Age

Also of the above named
JOHN EVANS
who died December 12, 1834,
Aged 98.

XII.
Underneath lie the Remains of Margaret Lloyd of Tyddyn
Annas,* late wife of Evan Jones
of Penychen, who died February
the 9th, 1783, Aged 61.

Also the Body of
'Ellis Prichard, Mariner, her
youngest Son, who was buried
the 24th of January,
1785.
He served his King and County
in 13 Naval Engagements and
died of a Malignant Small, Pox!
Aged 28.
b
* in the parish of Llanllyfni.

Xl.
Underneath Lieth
remains of
Anne Thomas wife
of Samuel Lloyd, who was
interred here Octr ye 25th day
A.D. 1783, aged 50 years

Also the Body of Thomas
Lloyd, Mariner, the son of
the above Samuel Lloyd who
died 18th day of November
in the year 1809, aged 52
years.

Also Margaret Lloyd
Wife of Thomas Lloyd
Mariner, who died 30th day
of March, 1823, aged 73.

XVI.
Underneath are deposited
in Hopes of a Joyful Resurrection
tbe mortal Remains of Dorothy Roberts,
the late wife of Richd. Roberts of Gromlech,
who departed
this life thé 2d of Janry 1794
Aged 29.


XVII.
Underneath are deposited
(In hopes of a Joyful Resurection)
the mortal Remains
of GRIFFITH PRICHARD of
Hendre Feinws, who departed
this Life the 28th day of August
A.D. 1796, in the 58 Year of
his Age.


XVIII.
Here lieth the Body of
JANE NANNEY, the daughter
of EDWARD NANNEY by
Margared his wife. She died
the 14th of October, 1797.


XIX.
Underneath are deposited (in Hopes of a joyful Resurrection)
the mortal remains of Catherine Jones,
daughter of Hugh Jones, of Tan'rallt,
Gent. by Catherine his wife, who
departed this transitory life on the 2nd
day of September A.D. 1798, in the
20th year of her age.


XX.
Underneath
are deposited (in hopes of a joyful resurrection)
the mortal remains of
Elleanor, Wife of William Williams, Gent
and second daughter of the late
J Hugh Jones of Tan'rallt in this Parish
Gent. who departed this life on the 24th
day of May, in the year of our Lord 1808.
Aged 23 years.

Here also are interred the Remains of
the above named William Williams,
who departed this transitory life on the
27th day of July, A.D. 1808, in the 25th year
of his age.

Weep not for us our Children dear
We are not lost but sleeping here
God thought it best to ease our pain
Your loss is now our greatest gain.


XXI.
Here lieth the remains of
JANE
Wife of Evan Evans, Gent.
and the youngest daughter of
the Revd. John Roberts of
Llanbedrog,
Archdeacon of Merioneth,
died 25th day of May, 1810,
Aged 32.

Also
the remains of the above
named Evan Evans,
who died the 23rd of April, 1831,
Aged 47.

XXII.
Underneath lieth the remains of
Elizabeth, eldest daughter of Jno
Evans of Abererch, Tanner,
and Anne his wife, who died
the 16 of Jany, 1801, Aged 11 days.

Also the remains of the above
named Anne her mother and
eldest daughter of Jno OWEN
Crafnant, in the County of
Merioneth, Gent. died April 8th, 1818,
Aged 35.

Also the above named
JOHN EVANS
who died April 3oth, 1835,
Aged 67

Also of JANE, Daughter of the
above named JoHN and JANE EVANS,
who died 24th of April, 1850 Aged 36.


XXIII.
Here are
deposited the
mortal remains of
Evan Jones
late of Penychain, who
departed this life the 18th
day of May, A.D. 1815
aged 87 years.

Y bedd yw fy annedd i,- yn gwbwl,
Mewn gobaith cyfodi,
O garchar y ddaear ddifri,
I ddydd y farn mi ddof i.


XXIV.
Sacred
to the memory of
LEWIS HUMPHREYS
of Pwllheli, Gent.
who died the 7th day of Decr, 1821,
Aged 51 years.

'R Archangel uchel achos, - o'm gwaeledd
A'm geilw 'n ddiaros;
Ni ddiengir - rhaid ymddangos
O'm cleiog a'm niwliog nos.

Also of
Mary HUMPHREYS,
wife of the above named
Lewis Humphreys,
who died the 4th day of July, 1864.
Aged 88 years.

XXV.
To the Memorf of
LOWRY
Wife of RICHARD ROBERTS,
Gromlech
who died January 24, 1822.
Aged 52.

Alico of the above named
Richard Roberts,
who died Decr 4, 1842.
Aged 74.


XXVL*
Yma y gorwedd Corph
Elias Jones
o'r Crymllwyn Bach
yr hwn a fu farw Rhagfyr 5 1822
yn 70 oed.

Hefyd
Corph Jane Joseph ei Wraig
yr hon a fu farw Mehefin 3, 1833
yn 84 oed.

Yn agos i'r lle hwn y mae yn
gorwedd Gorph John Cadwaladr
(Tad Elias Jones)
yr hwn a fu farw Mawrth 10, 1789
yn 79 oed.
Ac Ann Humphrey, ei Wraig,
yr hon a fu farw Ebrill 21 1789
yn 78 oed.

* Yr eithradol John Elias a gododd y Gofadail hon - rhif XXVI., fel teyrnged o barch i'w dad a'i fam, a'i daid a'i nain. Y naw llinell flaenaf sydd yn gerfiedig ar wyneb y gareg; a'r wyth olaf yn gerfiedig ar ochr ogleddol y beddadail.

XXVII.
Here lieth the Remains of
ELEANOR
Wife of Evan Evans of Bribwll
in the County of Merioneth Gent.
and second Daughter
of the Reverend Ellis Thomas
Rector of Llanllyfni. She died Septr 26th, 1829
Aged 80 years.

Also of ANNE THOMAS
fourth Daughter of the above
named Revd. Ellis Thomas
who died April 16th, 1837
Aged 83 years.


XXVIII.
Er cof am
JANE
Gwraig W. Williams Betws fawr
Llanystumdwy
yr hon a fu farw Gorph 20, 1833.
Oed 89.


XXIX.
Er cof am
JANE ELIZABETH
Merch Robert a Catherine Williams
Betws fawr, Llanystumdwy,
yr hon a fu farw Tach. 3, 1834.
Oed 17.


XXX
Here lieth the Remains of
MARGARET ROBERTS
Fourth Daughter of the
Revd. John Roberts, Rector of
Llanbedrog
and Archdeacon of Merioneth,
by Catherine his wife,
who died July 24th 1842,
aged 70.

Also the Remains of
Eleanor ROBERTS
sixth Daughter of the above
John and Catherine Roberts,
who died May 10th 1843
Aged 66

XXXI.
To the memory of
THOMAS ROBERTS, Clerk, M.A.
of Hendre in this Parish
Rector of Llangybi and Llanarmon
and Canon of Bangor,
Son of JOHN ROBERTS, M.A.,
Archdeacon of Merioneth and
CATHERINE his wife,
who died March 5th 1849
Aged 82.


XXXII.
Er cof am
MR. ROBERT WILLIAMS
Mynachdy bach, Llangybi;
gynt Robt. ab Gwilym Ddu, Bettws fawr,
a fu farw Gorphenhaf 11, 1850,
yn 83 oed.

Y bedd lle gorwedd gwron-hynodol
lawn awdwr Gardd Eifion;
Y Bardd fu fardd i feirddion,
Oedd y gwr sydd goris hon.

Also
CATHERINE WILLIAMS
Wife of the above named
ROBERT WILLIAMS
who died March 28th 1861.
Aged 83 years.


XXXIII.
In memory of
WILLIAM JONES*
of Bryn Hyfryd.
Born 19 August 1793.
Died 8 July, 1855.

ANN JONES
his wife
Died August 27th, 1872.
Aged 78 years.

In memory of
Griffith JONES,
Liwyn Ffynnon.
Died April ioth, 1885.
Aged 60 years.

* Yn ol un o Ysgrif-lyfrau Eben Fardd, yr oedd William Jones, Ysw., yn hanu o wehelyth William Griffith, Uchelwr, o Fadryn Isa' yr hwn oedd uchel sirydd Arfon yn 1674; a llinell ei achau yn disgyn yn ddigyfrwng o dad i fab o'r Tywysog enwog OWEN GWYNEDD. Yn bresennol, unig gynnrychiolydd y diweddar William Jones, Ysw., ydyw ei wyr - yr hedd-ynad Jones o Lwyn ffynnon Pwllheli

XXXIV.
Er cof am
y Parch William Williams,
Periglor Llanengan,
yr hwn a fu farw Hydref 6ed, 1859,
yn 95 mlwydd oed.
"Digonaf ef a hir ddyddiau, a dangosaf
iddo fy iachawdwriaeth."


XXXV.
In affectionate Memory of
FRANCIS ROBERTS,
Gromlech, in this Parish,
who died 5th Decr 1871:
Aged 75 years.

Also, of Elizabeth his Wife,
who died 28th March, 1876:
Aged 65 years.


XXXVI
Er anwyl a chysegredig
goffadwriaeth am
HYWEL OWEN,
o'r Gwyndy, Abererch,
yr hwn a fu farw Ion. 11eg 1880,
yn 63 mlwydd oed.

Gwr anwyl mewn gwirionedd-oedd efe,
Hardd ei foes a'i nodwedd;
Llawer iawn a barcha'r bedd,-oblegid
Mae un a gerid yma 'n gorwedd.

Hefyd, am DORATHY ei briod:
Ganwyd Mai 6, 1819.
Bu farw Mehefin 10, 1891.
Gorphwys mewn heddwch."


XXXVII.
In Loving memory of
HANNAH
the wife of John Roberts
of Abererch,
who died June 19th 1892:
Aged 76 years.

Also
of the above named
JOHN ROBERTS
who died February 23, 1888:
Aged 82 years.

Also of
John, the son of the above,
who was drowned on his voyage to
Australia, July 27, 1867.
Aged 18.

Baptisms

1 Hugo Conwey Baptizatus fuit Decimo sexto die Martij A.D. 1652
(Huw Conwy a fedyddwyd yr 16eg dydd o Fawrth, yn miwyddyn el iechyd corphorol 1652.)

2.Thomas filius Thomas Griffith de Llwyn Rhidol et Jonetta uxoris ejus Baptizatus fuit quinto die Octobris, 1673.

3.Margaretta filia Thomas Lloyd a Catherina genita Baptizata fuit vicessimo nono die Decembris 1675.

4.Kadwalader filius Hugonij Cadwalader sutor Baptizatus fuit vicesshno tertio die Aprilis 1676.

5. Ellena. filia Thomas Lloyd a Catherina genita Bap. fuit quarto die Augusti 1678.
(Ellen ferch Thomas Llwyd, ganedig o Catrin, a fedyddiwyd y 4ydd dydd o Awst, 1678.)

6.Katherina filia Thomas Lloyd a Catherina genita Baptizata fuit primo die Januarij 1681.

7 Cadwalader filius 'Griffini Jones a Lauria genitus Bap. fuit Decimo Octavo die Decernbris 1681
(Cadwaladr mab Gruffydd Jones, ganedig o Lowri, ac a fedyddiwyd yr 28ain dydd o Ragfyr, 1681.)

8. Katherina filia Griffini Glynne Baptizata fuit quarto die Septembris ut supra. (1681)

9 Jonetta filia Rowlandi Cadwalader sutoris ab Ellen a .genita Baptizata fuit eodem die, 1693.
(Sioned, merch Rowland Cadwaladr, Crydd, anedig o Ellen, a fedyddiwyd yr un dydd 1693)

10 Evanus filius Johannis Lloyd de Bryntanny ab Ann a genitus Baptizatus fuit tertio die Octobris, 1697.

11 Elizabetha filia Evan Prichard ab Elizabetha Lloyd genita Baptizata fuit vicessmo secundo die Maij 1702.

12. Cadwalader filius Roberti Cadwalader a Marsley genitus Baptizatus fuit secundo die Maij 1702

13 Audonus filius Humphreidi Owens et Elizabethae ux: Baptizatus fuit tertio die Aprilis, 1703

14 Griffinius filius Cadwaladeri Jones a Catherina Griffith genitus Baptizatus fuit vicessimo quinto die Julij 1704

15 Evanis filius Johanis Lloyd de Bryntanny ab Ann genitus Baptizatus fruit vecissimo die Decembris Anno Domini 1705

16 Gulielmus filius Johnais Robert de Fenychen a Grace Owen genitus Bap: fuit decimo septimo die Martij 1714/15*

* Y rheswm dros nodi y flwyddyn mewn hen ysgrifeniadau yn y modd uchod ydyw hyn. Dechreuai y gwy^r lle^n gynt yn yr Eglwys Gristionogol y flwyddyn ar y 25ain o Fawrth; felly pa bethau bynag a ysgrifenid rhwng y 1af o Ionawr a'r 25in o Fawrth a nodid fel uchod i ddangos mai 1687 ydoedd yn ol y cyfrif eglwysig, a 1688 yn ol y cyfrif gwladol Parhaodd yr arferiad hwn yn y wlad hon hyd y flwyddyn 1752, pryd y penderfynwyd drwy weithred seneddol fod ein biwyddyn wladol ni (civil year,) i ddechrau ar y cyntaf o Ionawr. Er hyny, mae yr hen ddull yn cael ei ddefnyddio yn fynych eto mewn cadw ffeiriau ac arferion rhai ardaloedd, ac nid yw yn debygol y newidir hwy yn fuan.

17 Catherina filia Griffini Roberts filius unius, habitantus apud, Tythyn Yoccws a Dorethcea Lloyd genita Baptizata fuit Decimo Octavo die Septem-. bris 1716
(Catherine merch Gruffydd Roberts, mab i un sydd yn byw yn Nhyddyn Ioccws, a anwyd iddo o Dorothi Llwyd, ac a fedyddiwyd y 18fed dydd o Ragfyr, 1716.)

18. Catherina flila Cadwalader John, Fidler, Bap. fuit iomo 4to die Januarij ut supra (1722).
(Catrin, metch Cadwaladr John, Crythor, a fedyddiwyd yn 10eg niwrnod oed ar y 4ydd dydd o Jonawr, fel uchod, 1722.)

19 Jonetta flia Roberti Rowland ab Amyma de Plas Gwyn Baptizata fuit eodem die, ut supra vid 17mo die 8 bris.' (1722)
(Sioned, merch Robert Rowland o Atnyma, Plas Gwyn, a fedyddiwyd yr un dydd, fel uchod, sef yr 17eg dydd o Hydref. (1722)

20. John, son of Cadwaladr William & Jonett his wife was bapt Septembr ye 2d, 1733.

21. Jane dau. of Humphrey Evan & Jonett his wife was bapt Octob' ye 21st, 1733.

22. Laura, daughter'of Edward Cadwaladr & Margaret his wife was bap. Octobr 23, 1737.

23 William, son of Cadwaladr William & Jonett Jones his wife was baptized May the 1st, 1738.

24. John son of Hugh Jones & Marsley his wife was bapt. June 28, 1745.

25. Elias, son of John Cadwalader, weaver, & Anne his wife was baptized August the 30th 1752.

26. Mary the daughter of Robert Prichard, Fidler, of Ty^newydd y Clogwyn was baptized, April 25th, 1757.

27 Ellin Roberts the daughter of William Roberts of Llwynrhidol, Gent. & Jane his wife, was baptized July the 13th 1759.

28. Robert the son of William Evans of Llys Badrig, labourer and Mary his wife was baptized June the 21st 1764.

29. John son of Kadwalad Jones, Ty^'n y Cae, & Jane, was baptized Nov.22, 1769

30. John* Sôn of Elias Jones, Crymllwyd & Jane, was baptized May 6, 1774.
* Yr hwn, wedi hyny, oedd yr hynod a'r arbenig Barch. John Elias

Marriages.

1 Hugo Jones de Llanbebilck et Ellena Wms de Abererch conjugati fuere 6to dic 8bris, 1684.

2. 'Evanus Kadwalader et Lowria Jones conjugati fuere vicessimo quinto die Januarij, 1687/8
(Evan Cadwaladr a Lowri Jones, a briodwyd y 25ain dydd o Ionawr, 1687/8*

3. Johanes Lloyd de Bryntany & Anne Jones de Abererch conjugati fuere vicessimo prima die Feb. 1685/6

4. Richardus Cadwalader de Abererch et Gwenna Owen de eadem conjugata fuere 3mo prima ambo die Octobris, 1704.
(Richard Cadwaladr a Abererch a Gwen Owen o'r un plwyf, a briodwyd eull dau yr 31ain dydd a Hydref 1704

5 Owenus Lloyd et Mathe Wms vidua conjugati fuere decimo sexto die Octobris, 1705

6. Guilielmus Probert de Llanor viduus et Maria 'Edward de Abererch vidua conjugati fuerunt prima die Januarij 1706.
(William Probert o Lanor, gw^r gweddw, a Mair Edward o Abererch, gwraig weddw a briodwyd y dydd cyntaf o Ionawr, 1706.)

7. David Cadwalader & Elizabetha Owen ambo de Aber-erch in matrimonio juncti fuere prima die Junij 1706.
(Dafydd Cadwaladr ac Elizabeth Owen, y ddau o Aber-erch a briodwyd y dydd cyntaf a Fehefin, 1706.).

8 Cadwalader Jones & Jonetta Jones ambo de Aber-erch conjugati fuere decimo tertlo die Aprilis 1716.

9. Robertus William de Liwyn du in parochia de Llanllyfni et Catherina Lloyd de Hendref Vinws conjugati fuere vicessimo non die X bris 1721.

10. William Hughes & Gwen Cadwalad were married February 11, 1737

11 William Jones of this Parish Gent. and. Elizabeth Elias of this Parish of Abererch in the County of Carnarvon were married with consent in this Church by licence this four and twentieth day of March in the year of our Lord 1762.

BURIALS

1 Johanne Wynne sepultus fuit decimo sept. die Aprilis, 1664.

2. Johannes Cadwalader sutor sepultus fuit vicessimo tertio die Maij 1674.
(John Cadwaladr, crydd, a gladdwyd y 23ain dydd o Fai, 1674.)

3. Kadwaladr Jones, Clericus et Rector de Klynog sepultus fuit octavo die Octobris Anno Domini 1676.
(Cadwaladr Jones, Offeiriad, a Rheithor Clynog a gladdwyd yr 8fed dydd o Hydref, Blwyddyn yr Arglwydd 1676.)

4. Jana Hugh Evan uxor Cadwaladeri Owen sutoris sepulta fuit 3mo die 9bris 1682.
(Sian Huw Ifan, gwraig Cadwaldr Owen, crydd, a gladdwyd y 3ydd dydd o Dachwedd, 1682.)

5 Ellena filia Griffini Glynne infans sepulta fuit 25to die Maij 1683.6. Gulielmus Glynne di Rhos fawr, Generosus sepultus fult in Coemeterio de Abererch decimo quinto die mensis Augusti, 1686.
(William Glynn o'r Rhos fawr, boneddwr, a gladdwyd yn mynwent Abererch y 5fed dydd o fis Awst, 1686.)

7 Cadwalader Owen, sutor de Penychen sepultus fuit decimo secundo die mensis Octobris, 1686.

8. Anne Glynne uxor Maurice Williams de Bryngole sepulta fuit prima die Martij 1687/8

9. Gulielmus Conwey senex sepultus fuit i caemeterio de Abererch quinto die Septembris i688, Anna aetatis suae 78.
(William Conwy, hen w^r a gladdwyd yn Mynwent Abererch y 5med dydd o Fedi, 1688, yn 78 mlwydd oed.)

10. Johannes Lloyd de Tythyn Yoccus sepultus fuit quinto die Februarij 1690/1.

11 Sara Humphreys uxor Gulielmi Conwey sepulta fuit in cometerio eodemy sepult. cum marito vicessimo quarto die Febry 1688/9
(Sara Humphreys, gwraig William Conwy, a gladdwyd yn yr un fynwent gyda'i gw^r y 24ain dydd o Chwefror 1688/9)

12.Ellena Lloyd sepulta fuit vicessimo die Aprilis Anno Domini 1692.

13. Jane Lloyd uxor Griffini Williams de Glyddyn & filia Thomas Lloyd de Hendref Virnis sepulta fuit duodessimo die Aprilis 1692.
(Jane Lloyd, gwraig Griffith Williams o'r Glyddyn a merch Thomas Lloyd o'r Hendref Feinws, a gladdwyd y 12fed dydd o Ebrill, 1692.)

14. Maurice Williams de Bryngole & Glyddyn senex sepultus fuit septimo die mensis Martij 1692

15 Gaynor Williams anus & vidua uxor Johannis Lloyd de Tythyn Yoccws sepulta fuit 20mo octavo die Martij Anno Domini 1695.
(Gaynor Williams, hen fenyw, gwraig weddw John Lloyd o Dyddyn Ioccws a gladdwyd yr 20fed dydd o Fawrth ynyr wythfed flwyddyn o'i hafiechyd 1695.)

16. Anna Ellis anus uxor Robert Jon Rowland de Tythyn Prior sepulta fuit vicessimo sexto die Decembris; 1697.

17. Thomas Glynne, juvenus & filius Gulielmi Glynne de Rhos fawr sepultus fuit decimo septimo die mensis Martij 1698.
(Thomas Glynne, ieuengyn, a mab William Glynn, o'r Rhos fawr, a gladdwyd yr 17eg dydd o fis Mawrth, 1688.)

18. Gulielmus Owen senex de ty^ yn y Coed in Gogwmwd* sepultus fuit octavo die Decembris 1688 nec non aetis suae 71.
(William Owen, henafgwr, o Dy 'n y Coed, yn Ngogwmwd, a gladdwyd yr 8fed dydd o Ragfyr 1698, yn 71 mlwydd oed.)

* Eglwys Aber-erch, a'r rhan helaethaf o'r plwyf a orwedd ar y tu gorllewinol i'r afon Erch o fewn i ranbarth Lleyn; ond y rhan a elwir Gogwmwd a orwedd o du'r dwyrain i'r afon Erch-yn nghwmwd Eifionydd.

19. Johannes Cadwalader infans sepultus fuit duodecimo die Septembris, 1699.

20. Cadwalad Wm Lewis senex egenus sepultus fuit decimo octavo die Junij, 1701.
(Cadwalad Wm Lewis, henafgwr tlawd, a gladdwyd y 18fed dydd o Fehefin, 1701.)

21. Johannes Lloyd infans filus Johanis Lloyd de Bryntanny sepultus fuit vicessimo sexto die Martij 1702.

22. Robertus Owen de Bodryale sepultus fuit vicessimo nono die Aprilis 1704.

23. Maria Hugh uxor Cadwaladeri John egeni operarij sepulta fult quarto die Martij 1704/5
(Maria Huw gwraig Cadwaladr Johns llafurwr tlawd, a gladdwyd y 4ydd dydd o Fawrth, 1704/5

24. Robertus Prichard de Ty^ yn y Coed in Parochia de Bryncroes in Llyne Atturnatus fuit Magna Sessione sepuitus fuit vicessimo tertlo die Martij 1711/12
(Robert Prichard o Dy'n y Coed, yn mhlwyf Bryncroes yn Lleyn, a wnaed yn gyfreithiwr yn y Sesiwn Fawr, ac a gladdwyd y 23ain dydd o Fawrth, 1711/12

25. Margaretta Conwey uxor Hugonis Conwey Clerici et Viccarij de nec non Rectoris de Llanaelhaiarn, Aber-erch sepulta fuit vicessimo sexto Julij 1711, Ann. aetatis suae 59.
(Margaret Conwy, gwraig Huw Conwy, Offeiriad a Ficar, ac hefyd Rheithor Llanaelhaiarn, a gladdwyd yn Aber-erch y 26ain o Orphenaf, 1711, yn 59 oed.)

26. Thomas Griffith de Llwynrhidol senex sepultus fut vicessimo sexto die Augusti 1714

27 Elizabetha Roberts vidua relicta cujusdam Robert Morris de Penycben sepulta fuit decimo nono die Septembris 1714
(Elizabeth Robert gweddw y diweddar Robert Morys a Benycben, a gladdwyd 10ed dydd o Fedi 1714

28. Thomas Lloyd senex de Hendref Vinus sepultus fuit vicessimo quarto die Januarij 1715/16

29. Ellena Glynne uxor Gulielmi Glynne de Rhos fawr sepulta fuit vicessimo sexto die Januarij nec non aetis 88, 1719
(Ellin Glynn, gwraig William Glynn o'r Rhos fawr a gladdwyd ar y 26ain dydd o ionawr 1719, yn 88 oed.)

30. Cadwaladeri filius 'Cadwaladeri Jones infans aetatis duorum Annorum sepultus fuit prima die Augusti 1719

31. Maria Lloyd uxor Mauriceeae Wynne de Gromlech sepulta fuit Octavo die Sefltembris 1720.

32. JJonetta Jones vidua relicta cujusdam Thomas Griffith de Llwynrhidol sepulta decimo septimo die Augusti Anna aetatis suae 78, 1721.
(Sioned Jones, gweddw y diweddar Thomas Griffith, Llwynrhudol, a gladdwyd yr 17eg dydd o Awst, yn 78 mlwydd oed, 1721.)

33 Margaretta Griffith, vidua relicta cujusdam Johannis Griffith de Nyifryn, Generos sepulta fuit in ccemeterio de Aber-erch primo die Maij 1723.
(Margaret Gruffydd, gweddw yr unrhyw John Griffith o Nyifryn, boneddwr a gladdwyd yn mynwent Aber-erch y dydd cyntaf o Fai, 1723.)

34. Hugo Conwey Rector de Llanaelhaiarn nec non Vicarius de Aberach sepultus fuit decimo die Junij 1725.
(Huw Conwy, Rheithor Llanaelhaiarn, hefyd Ficer Aber-erch, a gladdwyd y 10fed dydd a Fehefin, 1725.)